Famous Blue Raincoat

Leonard Cohen: Bu yüzyılın önemli bir müzisyen, söz yazarı, roman yazarı ve şairi. 1934 doğumlu. Hakkında uzun uzun bir şeyler yazarım belki bir gün ama bugün konumuz Leonard Cohen değil. Gene de hakkında bilgi için buraya tıklayabilirsiniz... Bugün Leonard Cohen'i değil onun belki de en güzel şarkılarından biri hakkında bir şeyler karalamak istiyorum.

Famous Blue Raincoat: Tori Amos'tan Joan Baez'e sürüyle cover'ı bulunan, bir mektubun şarkılaşmış hali. Daha doğru tanımıyla şiirleşmiş hali Famous Blue Raincoat...

Leonard Cohen'in dilimiz de yayınlanmış Görkemli Kaybedenler (Beaituful Losers) kitabının arka sayfasında şu sözler yer alıyor

Zaman çok, Kara Cüppe, kunduzlar tavşanlarla dost olana kadar konuşsak seninle, yine de günleri birbirine bağlayan ipi koparamayız.'


Yaşlı bir kızılderili ne kadar yanılabilir...


'Bir insanın doğasındaki en özgün şey genellikle en umutsuz olandır. Bu yüzden yeni sistemler yaşamın acısına katlanamayan kişilerce zorla yerleştirilir dünyaya'


L. Cohen ne kadar yanılabilir...


Her şey bir yana, umarız ki bir gün eve girdiğinizde 'meşhur mavi yağmurluk'la karşılaşamazsınız.


Eğer böyle bir şeyle karşılaşırsanız, artık sizin de 'görkemli' bir hikayeniz var demektir. Bu durumda sakin olun ve aşağıdaki Kızılderili şarkısını mırıldanarak uzaklaşın...


Değiştim


Aynıyım


Değiştim


Aynıyım...

L. Cohen'in 3. Albümü Love and Hate Songs (1971) ile hayatlarımıza giren bu şarkı bir çeşirt efsanedir ve hakkında çok söz söylenmiştir. Mesela ben bir çok yerden duydum; gerçekten de Leonard Cohen'in bu şarkıyı bir gün aldatıldıktan sonra Janis Joplin'e ithafen yazdığını... Elbette bir efsaneden ileriye gitmeyen bir duyumdan fazlası değildi bu. Ama insan bu şarkıyı dinleyince gerçekten o hisse öyle bir bürünüyor ki sanki gerçekten böyle bir olay yaşanmış olmalı da L. Cohen bunu yazmış olmalı hissiyatıyla doluyor. Hani Yavuz Turgul'un Gönül Yarası filminde Meltem Cumbul Kürtçe söylenen şarkıya ağlayınca ona bu dili bilmediği halde neden ağladığını soruyordu Şener Şen. O da şarkıyı anlamak için sözlerini anlamak gerekmez der ya (müziğin evrenselliği manasında yani) işte öyle bir şarkı. Hele ki coverlarını bir kenara atıp Leonard Cohen'in o her daim son sigarasını tüttüren Humphrey Bogart tarzı sesi ve müthiş yorumuyla dinlemek insanı en mutlu anında bile aldatılmıştan beter eder. Bir çeşit büyü gibi insanı sarıyor içine işliyor bu şarkı, büyüyor ve siz onu dinlemekten mazoşist bir zevk almaya başlıyorsunuz. Hani arabesk'i sevmek gibi biraz, biraz büyük bir sanat eserinin gücü önünde eğilmek, eserin gücüyle ağlamak gibi. Hiçbir zaman çözememişimdir bu şarkının verdiği hissi. İşte sanırım gecenin ikisinde bu yüzden paylaşmak istedim hislerimi. Fazlaca duygusal terminatör havasında olmadığımı umarken sizi önce şarkının o müthiş sözlerinin hem ingilizcesini hem de türkçesiyle sonra da şarkının asıl ağızdan Leonard cohen'den Müthiş yorumuyla baş başa bırakacağım bıracakağım...

Famous Blue Raincoat

It's four in the morning, the end of december
I'm writing you now just to see if you're better
New York is cold but I like where I'm living
There's music on Clinton Street all thru the evening.
I hear that you're building your little house deep in the desert
You're living for nothing now I hope you're keeping some kind of a record

Yes and Jane came by with a lock of your hair
She said that you gave it to her
That night that you planned to go clear
Did you ever go clear?

The last time we saw you, you looked so much older
Your famous blue raincoat was torn at the shoulder
You'd been to the station to meet every train
You came home alone without Lili Marlene.
And you treated my woman to flake of your life
And when she came back she was nobody's wife

Well, I see you there with a rose in your teeth
One more thin gypsy thief
Well, I see Jane's awake
She sends her regards.

And what can I tell you my brother, my killer
What can I possiby say
I guess that I miss you, I guess I forgive you
I'm glad you stood in my way.
If you ever come by here for Jane or for me
Well, your enemie is sleeping and your woman is free

Yes, and thanks for the trouble you took from her eyes
I thought it was there for good so I never tried.

And Jane came by with a lock of you hair
She said that you gave it to her
That night that you planned to go clear
Sincerely, L. Cohen.




Meşhur Mavi Yağmurluk

Vakit sabahın dördü, son günleri Aralığın
İyileştin mi diye yazıyorum sana;
New York soğuk, ama seviyorum yaşadığım yeri,
Clinton Caddesi müzikle geçiriyor geceyi.
Küçük bir ev kuruyormuşsun çölün ortasına,
Hiçbir şey umurunda değilmiş, bir belge bıraksaydın yarına
Ve Jane geldi bir gün, elinde bir bukle saç
Sen vermişsin, öyle dedi
Hani kaçmayı düşündüğün o gece
Hiç kaçabildin mi bari?

Son gördüğümüzde seni, epey çökmüştün,
Meşhur mavi yağmurluğunun omuzu yırtık,
Her treni karşılamaya gittin
Lili Marlene'i hep kaybettin.
Ve kadınıma hayatının bir zerresini verdin,
Kimsenin karısı değildi döndüğünde.
İşte görüyorum seni, dişlerinin arasında bir gül,
Sıska bir çingene hırsız daha.
Jane de uyandı bu arada
Selamlarını yolluyor.

Ne diyeyim sana, kardeşim, katilim,
Ne diyebilirim sana?
Galiba özledim seni, galiba affettim
İyi oldu da çıktın yoluma.
Birgün gelirsen buralara, Jane için ya da bana,
Düşmanın uykuda olacak, kadınıysa özgür
Sağol çekip aldığın için o sıkıntıyı gözlerinden
Hiç geçmeyecek sanmıştım, ellememiştim hiç.
Ve Jane geldi bir gün, elinde bir bukle saç
Sen vermişsin, öyle dedi
Hani kaçmayı düşündüğün o gece
Selamlar,
L. Cohen

Çeviren: Meltem Ahıska

Sözleri de yazdık tam oldu. Copy Paste'dir malesef alın teri değil. Şimdi sizi şarkının kendisiyle başbaşa bırakayım sevgili okurlar...

Share this: